Sleep paralysis

ผีอำ (ตื่นขึ้นมาแล้วขยับตัวไม่ได้)
========================

ช่วง REM กล้ามเนื้อจะเป็นอัมพาต (REM atonia)
(แรงตึงตัวลดลงชั่วคราว)
เนื่องจากสมองส่งสัญญาณมายับยั้งการทำงานของกล้ามเนื้อ
พอตื่นมีสติขึ้นมา ก็ขยับแขนขาได้

(คาดว่ามีสาเหตุมาจากกลไกการปรับตัว
เนื่องจากขณะหลับแบบ REM จะมีการฝัน
หากกล้ามเนื้อยังมีแรงตึงตัวอยู่ ขณะที่เราไม่มีสติ
อาจทำให้เกิดการบาดเจ็บได้จากการเคลื่อนไหวแบบไร้สติได้)

แต่ Sleep paralysis
คือ ลักษณะที่ตื่นจากช่วง REM + มีสติแล้ว
แต่ร่างกายยังอยู่ในภาวะอัมพาตอยู่
ซึ่งร่างกายอาจจะเป็นอัมพาตอยู่นานหลายวินาที่ จนถึงหลายนาที

นอกจากจะขยับตัวไม่ได้แล้ว ยังพบว่า
เกิดประสาทหลอนที่เกิดขึ้น
ในขณะที่เคลิ้มจะตื่น (Hypnopompic or Hypnagogic)
และมีความรู้สึกว่าเกิดอันตราย (acute sense of danger)

(จากการเกิดภาพหลอนนี้ ทำให้นักวิทยาศาสตร์บางกลุ่มนำมาใช้อธิบาย
การเห็นผี และประสบการณ์ถูกลักพาตัวโดยมนุษย์ต่างดาว
http://watarts.uwaterloo.ca/~acheyne/S_P.html#tabcon)


ปัจจัยที่คาดว่าจะทำให้เกิดภาวะ Sleep Paralysis
=======================================
ได้แก่
1. นอนหงาย (Sleeping in a face upwards or supine position)
(การนอนหงายมีสถิติการเกิด Sleep Paralysis มากกว่าการนอนในท่าอื่น)
2. นอนไม่เป็นเวลา (Irregular sleeping schedules; naps, sleeping in, sleep deprivation)
3. เครียด
4. การเปลี่ยนสิ่งแวดล้อม หรือวิถีชีวิต (Sudden environmental/lifestyle changes)
5. ฝันแบบที่รู้ตัวว่ากำลังฝัน (Lucid dream)

(กลไกการเกิด ยังไม่ทราบแน่ชัด)


ถ้าเป็นบ่อยๆแล้วจะแก้อย่างไร?
=======================
1. ลดความเครียด
2. ตั้งสติ อย่าตื่นตระหนก ทำใจให้มีสมาธิ
แล้วค่อยๆขยับตัวที่ละนิด เช่น ขยับนิ้วมือ,นิ้วเท้าก่อน
3. ลองเปลี่ยนท่านอน จากนอนราบ เป็นท่าอื่น


ที่มาและเพิ่มเติม
http://en.wikipedia.org/wiki/Sleep_paralysis
http://watarts.uwaterloo.ca/~acheyne/prevent.html
http://www.ramamental.com/percept.html
http://www.nytimes.com/1999/07/06/science/alien-abduction-science-calls-it-sleep-paralysis.html