Pasteurization Sterilization and UHT

การทำความรู้จักกับนมพร้อมดื่มให้มากขึ้น
ย่อมทำให้เลือกบริโภคนมพร้อมดื่มได้อย่างคุ้มค่าและสมประโยชน์ที่สุด

ผลิตภัณฑ์จากนมวัวปัจจุบันแบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ Whole milk และ นมดัดแปลง (modified cow’s milk)

1.นมครบส่วน(Whole milk) หมายถึง นมวัว ที่มิได้ดัดแปลงปริมาณโปรตีน, คาร์โบไฮเดรตและไขมัน
เมื่อนำมาผ่านกรรมวิธีทำให้แห้งจะได้ Whole milk ชนิดผง เรียกว่า นมผงชนิดธรรมดา
น้ำนมที่ผ่านกรรมวิธีและจำหน่ายในรูปของเหลวแบ่งออกเป็น 4 ประเภทได้แก่
นมพาสเจอร์ไรซ์(pasturized), นมยูเอชที(UHT), นมสเตอลิไรซ์(sterirized) และนมข้นไม่หวาน(evaporated milk)

Whole milk ที่ไม่ผ่านการดัดแปลงทั้งในรูปผงแห้งและของเหลวสามารถนำมาใช้เลี้ยงทารกและเด็กอายุ 9-12 เดือนขึ้นไป

2.นมดัดแปลง (modified cow’s milk) หมายถึงนมวัวที่ที่มีการปรับแต่งหรือดัดแปลงส่วนประกอบของนมวัว

ในเด็กทารกช่วง 6 เดือนแรกนมผงส่วนใหญ่ทำมาจากนมวัว
ทารกไม่สามารถย่อยและดูดซึมนมวัวได้ดี
การให้นมที่ไม่มีการดัดแปลงจึงอาจทำให้เกิดอันตรายต่อเด็กได้
จึงมีการดัดแปลงส่วนประกอบต่างๆในนมวัวให้ใกล้เคียงนมแม่มากที่สุด


ระบบพาสเจอร์ไรส์ (Pasteurization)
================================
มีรสและคุณสมบัติเหมือนน้ำนมสดตามธรรมชาติมากที่สุด
แต่ต้องแช่เย็นตลอดเวลาที่อุณหภูมิตู้เย็น (2-8 องศาเซลเซียส)


ระบบยู.เอช.ที. (Ultra Hight Temperature)
=======================================
ทำให้คุณค่าทางอาหารของน้ำนมสูญเสียไปไม่มากนัก

หากจะซื้อนมยูเอชที ก็ควรอ่านฉลากก่อนให้ดีว่าเป็นนมสด มิใช่นมคืนรูป


ระบบสเตอริไรส์ (Sterilization)
=============================
มีผลเสียทำให้คุณค่าอาหารลดลง


นมคืนรูป (Recombined Milk)
=========================
คือ นมพร้อมดื่มที่ไม่ได้ทำจากน้ำนมโดยตรง
แต่ได้จากการนำนมผงธรรมดามาละลายน้ำ
กระบวนการผลิตนมสดเป็นนมผง ต้องใช้ความร้อนสูงมาก
ทำให้สารอาหารและวิตามินบางชนิดถูกทำลายไป



สรุป
====
นมสดควรเป็นนมชนิดแรกที่ท่านนึกถึง
โดยเฉพาะอย่างยิ่งนมพาสเจอร์ไรซ์ ควรเป็นอันดับแรกที่จะเลือก




นมเปรี้ยว กับ นมเปรี้ยวพร้อมดื่ม
========================
มีการเรียกชื่อที่สับสน
ผู้บริโภคจึงควรดูที่ส่วนผสม
ก็เลือกซื้อได้อย่างถูกต้องมากกว่า

"นมเปรี้ยว" หมายถึง ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตโดยนำ "นมสด"
มาทำให้มีรสเปรี้ยว
ด้วยการใส่เชื้อจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อร่างกายลงไป
ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้เชื้อจุลินทรีย์เชื้อแลคโตบาซิลัสและสเตรปโตคอคคัส

"นมเปรี้ยวพร้อมดื่ม" ผลิตมาจาก "นมขาดมันเนย"
ซึ่งอาจจะทำมาจาก "นมสด หรือ นมผง"
แล้วเติมน้ำตาลลงไป

# "โยเกิร์ต" คือ "นมเปรี้ยว"ชนิดข้น
# คุณค่าทางอาหารของนมเปรี้ยวพร้อมดื่ม จะน้อยกว่าโยเกิร์ต



อื่นๆ
======
นมสด (Fresh Milk) คือ นมสดธรรมดาที่บรรจุในกระป๋อง
ซึ่งฉลากระบุว่าเป็นนมโค 100 %

นมข้น (Condensed Milk) มี 2 ชนิด คือ
นมข้นจืด และ นมข้นหวาน

นมข้นจืด (evaporated milk) คือ นมผงขาดมันเนย
ละลายน้ำในอัตราส่วนที่น้อยกว่าปริมาณน้ำที่มีในนมสดธรรมดาครึ่งหนึ่ง
ถ้าเติมไขมันเนยลงไปเรียกว่า นมข้นคืนรูปไม่หวาน
ถ้าเติมน้ำมันปาล์มลงไปเรียกว่า นมข้นแปลงไขมันชนิดไม่หวาน
มีคุณค่าในแง่โปรตีนและพลังงานใกล้เคียงน้ำนมสดธรรมดา
แต่ชนิดที่ใช้น้ำมันปาล์มมีปริมาณกรดไขมันจำเป็นและวิตามินบางชนิดต่ำกว่า
จึงไม่สมควรใช้เลี้ยงทารก หรือเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี

นมข้นหวาน คือ ผลิตภัณฑ์นมที่ระเหยเอาน้ำบางส่วน
หรือละลายนมผงขาดมันเนย ผสมกับไขมันเนยหรือไขมันปาล์ม
แล้วจึงเติมน้ำตาลลงไปประมาณ 45 %
จะเห็นว่านมข้นหวานมีน้ำตาลในปริมาณสูง
ทำให้คุณค่าทางโภชนาการโดยเฉพาะโปรตีนจากนมจะต่ำกว่าน้ำนมสดมาก
นมข้นหวานจึงไม่เหมาะสำหรับเลี้ยงทารก
หรือใช้เพื่อประโยชน์ในการเสริมคุณค่าอาหารเช่นเดียวกับน้ำนมสดธรรมดา

เพิ่มเติม http://www.childrenhospital.go.th/main/ph/PEOPLE/MILK/MAIN.HTM


ที่มา
- http://natres.psu.ac.th/Natawee/dairy_tips.htm
- http://www.nongpho.com/leanning.htm
- http://www.doctor.or.th/node/6574
- http://gms.oae.go.th/Z_Show.asp?ArticleID=490